Sự đổi mới của city pop hiện đại thành vaporwave hay future funk mang đến một làn sóng mới, nhưng tác động mà nó tạo ra vẫn không đổi.
City pop là một hành trình quay trở về ngọt ngào và huyền bí, những bài hát city pop khiến người nghe đắm chìm trong cảm giác hồi tưởng về quá khứ, về những kỷ niệm tươi đẹp đã qua, hoặc về một thời đại không tồn tại nhưng lại hiện diện trong trái tim với sự huyền bí đặc biệt.
Cuối những năm 2010, nhờ thuật toán đề xuất trên YouTube, ca khúc Plastic Love của nữ ca sĩ Nhật Bản Mariya Takeuchi từ năm 1984 đột ngột trở thành hiện tượng văn hóa mới. Tiếp theo, vào năm 2020, bài hát Mayonaka no Door/Stay With Me (1979) của nữ ca sĩ Miki Matsubara đã chiếm vị trí số 1 trên bảng xếp hạng Spotify Viral Charts.
Có thể nói, đây là hai bản nhạc nổi bật trong thế giới city pop của Nhật Bản, ghi điểm mạnh trong lòng người nghe hiện đại và góp phần làm sống lại dòng nhạc này sau một thời gian dài lưng quằn trong quên lãng.
City pop (シティーポップ, shitī poppu) là một nhánh của thể loại pop xuất hiện vào cuối những năm 1970 tại Nhật Bản.
Sự ra đời của city pop được liên kết với sự bùng nổ kinh tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai, khiến Nhật Bản trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Dân chúng Nhật Bản hưởng lợi từ “phép màu kinh tế” sau chiến tranh, dẫn đến sự tăng trưởng mạnh mẽ của tiêu dùng và sự hòa mình vào lối sống xa hoa, lấy cảm hứng từ Mỹ với thời trang, ẩm thực, du lịch và cuộc sống về đêm.
City Pop là gì?
Nghệ thuật và văn hoá phát triển mạnh mẽ, như là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Ban ngày, mọi người làm việc chăm chỉ trong văn phòng và công xưởng, nhưng vào đêm, họ thoả sức vui chơi tại những quán bar sôi động với đèn lấp lánh và âm nhạc disco. Với sự xuất hiện của Sony Walkman và dàn âm thanh trên các chiếc xe hơi hiện đại, Nhật Bản cần một thể loại nhạc đại diện cho lối sống này, và đó chính là City pop.
Bản nhạc city pop đầu tiên xuất hiện vào đầu những năm 70 trong album cùng tên của ban nhạc rock dân gian Nhật Bản Happy End. Chịu ảnh hưởng từ văn hóa nhạc pop Mỹ, Happy End đã kết hợp âm nhạc Nhật và Mỹ, với lời bài hát nói về cuộc sống thành thị và kỷ niệm về một thời đại đã qua.
Happy End, nhóm nhạc được biết đến như 'The Beatles của Nhật Bản'.
Mặc dù hoạt động chỉ từ năm 1969 đến 1973, Happy End đã để lại dấu ấn lớn trong âm nhạc Nhật Bản. Không chỉ với những bài hát dân gian-rock tiếng Nhật, mà còn với sự đóng góp quan trọng vào việc xây dựng bản sắc Nhật Bản trong thế giới nhạc pop hiện đại. Lời bài hát của họ thường mô tả những hình ảnh sống động của cuộc sống thành thị ở Tokyo.
Sau khi tan rã, các thành viên (Haruomi Hosono, Eiichi Ohtaki, Shigeru Suzuki và Takashi Matsumoto) tiếp tục phát triển dòng nhạc city pop trong những năm 70 và 80, tạo ra nhiều phong cách và hit lớn nhất của thể loại này, đồng thời đặt tiêu chuẩn cho sự sáng tạo cao cấp.
Một ví dụ nổi bật về tầm ảnh hưởng của họ là vào năm 1978 khi Haruomio Hosono thành lập nhóm Yellow Magic Orchestra – pionee trong city pop điện tử. Họ sử dụng nhạc cụ và thiết bị âm nhạc hiện đại từ các thương hiệu nổi tiếng như Yamaha và Roland.
Cho đến cuối những năm 70 và 80, sau nhiều thập kỷ phục hồi kinh tế, city pop trở thành biểu tượng của lối sống thưởng thức ở Nhật Bản. Nhiều nghệ sĩ và nhà sản xuất đã nổi danh trong thế giới nhạc city pop vào cuối những năm 80.
Thời kỳ hoàng kim của city pop bắt đầu khi bản Ride on Time của Yamashita Tatsurō tạo nên làn sóng mới trong âm nhạc Nhật Bản và Takeuchi Mariya gây ấn tượng với Fushigi na pīchi pai vào năm 1980.
Trong năm tiếp theo, Pegasasu no asa của Igarashi Hiroaki và Surō na bugi ni shite kure (I want you) của Minami Yoshitaka đạt vị trí cao trong các bảng xếp hạng.
Nhưng bài hát đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử của city pop là Rubī no yubiwa của Terao Akira, mô tả hình ảnh đẹp của một thành phố cô đơn, bán được hơn 1,6 triệu bản và chinh phục nhiều thế hệ người nghe.
Thị trường chứng khoán Nhật Bản suy giảm vào những năm 90, kết thúc sự bùng nổ kinh tế và kéo theo sự suy tàn của city pop. Tuy nhiên, suy thoái này không phải là lý do duy nhất khiến city pop bị lãng quên. Các nghệ sĩ city pop trở nên ít chú ý hơn khi các thần tượng pop và ban nhạc rock xuất hiện, đưa âm nhạc Nhật Bản sang một hướng mới.
Vào đầu những năm 2010, city pop lại trỗi dậy, nhưng không phải tại Nhật Bản mà ở các nước phương Tây.
City pop thực sự trỗi dậy mạnh mẽ vào cuối thập kỷ 2010, nhờ thuật toán đề xuất của YouTube. Thể loại nhạc lo-fi đang thịnh hành, và thuật toán của YouTube đã đưa người nghe đến những bản city pop có giai điệu và âm hưởng tương tự.
Bài hát nổi bật nhất do thuật toán đề xuất là Plastic Love của huyền thoại Mariya Takeuchi. Ca khúc đã thu hút hơn 40 triệu lượt xem trên YouTube từ khi xuất hiện vào năm 2017. Plastic Love trở thành biểu tượng giới thiệu cho thể loại city pop đối với đông đảo người yêu nhạc phương Tây.
Mariya Takeuchi - huyền thoại âm nhạc Nhật Bản.
Nhờ Plastic Love, city pop đã lan tỏa mạnh mẽ trên Internet phương Tây. Tuy nhiên, vào năm 2020, bản Mayonaka no Door/Stay With Me của Miki Matsubara mới thực sự làm nên tên tuổi của thể loại này. Khi phát hành, Miki Matsubara mới 19 tuổi, vừa tốt nghiệp trung học. Bài hát chứa đựng nhiều điểm tương đồng với Plastic Love, với ca từ buồn vui lẫn lộn hát bằng cả tiếng Nhật và tiếng Anh.
Ngày nay, nhiều ban nhạc hiện đại như Awesome City Club, Suchmos, Lucky Tapes hay Special Favourite Music tiếp nối tinh thần của city pop. Dù là cách tân thành vaporwave hay future funk, âm hưởng của thể loại vẫn không thay đổi.
City pop khó có định nghĩa rõ ràng nhất. Nó có thể là sự kết hợp của jazz, funk và R&B, cũng có thể là mọi thứ từ soft rock đến boogie disco.
City pop, đối với nhiều người, là một sự hồi tưởng mê hoặc. Sự pha trộn giữa nhịp pop thập niên 80 và ca từ tiếng Nhật tạo nên cảm giác hoài niệm về một ký ức, một thời đại tươi đẹp, hay thậm chí là một thời đại không tồn tại nhưng vẫn gợi lên cảm giác kỳ lạ.
Được chia sẻ bởi: Bánh Bèo Bành Thị
Tìm hiểu về City Pop và lý do khiến bạn nhớ mãi khi nghe âm nhạc này.
0 Thích