Mytour blog
Tags:
du lịch tâm linhdu lịch hà nộilễ hội sự kiện đền vàđồng cung
06/04/20239.4931

Lễ hội Đền Và năm 2024

Đền Và hay còn gọi là Đông Cung, toạ lạc tại thôn Vân Gia, phường Trung Hưng, thị xã Sơn Tây, Hà Nội, là một trong bốn cung thờ Đức Thánh Tản Viên - vị thần đứng đầu trong "tứ bất tử" của tâm thức dân gian Việt Nam. Được tổ chức trong 3 ngày 16 - 19/2 (tức 14 - 17 tháng Giêng âm lịch), đây là lễ hội lớn, đông vui nhất xứ Đoài.

 

Le hoi Den Va 

Nhà tiền tế Đền Và

 

Tọa lạc trên một quả đồi rộng và thấp, thâm u bóng lim cổ thụ, bao quanh là những bức tường xây bằng đá ong, đền Và có tổng diện tích khoảng trên dưới 2.000m2. Khu vực bên ngoài là dinh thờ Ngũ hổ, động Sơn Trang thờ Mẫu Thượng Ngàn và giếng Cô Tiên. Tam quan (hay còn gọi là Nghi môn) đền nổi lên bên tán đại già có đến vài trăm năm tuổi, hướng về phía núi Tản Viên. Qua Tam quan, vào khu vực Ngoại cung là một khoảng sân rộng, lát gạch, bên trái có gác chiêng, bên phải có gác trống, được kiến trúc theo kiểu chồng diêm tám mái. Kế đến là nhà tiền tế (được gọi là đền Hạ) với hai dãy tả, hữu mạc hai bên, thuộc khu vực Nội cung. Theo nội dung tấm bia Vân Già đông trấn cung ký dựng ở đầu hồi nhà tiền tế năm Tự Đức thứ 36, thì đền Và đã có từ thời nước ta còn bị nhà Đường đô hộ nhưng quy mô nhỏ. Đền đã qua tu tạo, sửa chữa nhiều lần.
 

Le hoi Den Va

Một góc rừng lim Đền Và

 

 Xem thêm: Các khách sạn giá ưu đãi tại Hà Nội

 

Hiện ở đền Và còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị như: Sắc phong của các triều đại, các đồ tế tự (trong đó có hai cây đèn đá thời Lê) và đặc biệt là những tấm ván gỗ khắc văn thơ của các danh sĩ như: Nguyễn Khản, Nguyễn Thiện Kế, Trần Lê Nhân... khiến cho không gian thiêng và không gian văn hóa ở đây hòa quyện vào nhau, mang đậm bản sắc văn hóa xứ Đoài.


Xuân Thu nhị kỳ, lễ hội đền Và được tổ chức một năm hai lần vào các ngày từ 13 đến 15 tháng Giêng và từ 14 đến 15 tháng Chín (âm lịch). Lại định ba năm một lần, vào các năm: Tí, Ngọ, Mão, Dậu, tổ chức đại hội.

 

Le hoi Den Va 

Bia chứng nhận Đền Và là di tích lịch sử văn hóa

 

Lễ hội Rằm tháng Giêng ở đền Và là lễ hội của một vùng. Những năm đại hội có sự tham gia của tám làng thuộc ba huyện của hai tỉnh là các làng: Vân Gia, Thanh Trì, Nghĩa Phủ, Mai Trai, Đạm Trai (thị xã Sơn Tây) và Di Bình (thuộc xã Vĩnh Ninh, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc).

 

Xem thêm: Các khách sạn tại Vĩnh Phúc

 

Le hoi Den Va

Một trong ba ngai rước "Tam vị Đức Thánh Tản"


Bắt đầu từ sáng ngày 13 tháng Giêng, mọi công việc chuẩn bị cho lễ hội như trang hoàng, bày biện ở trong và quanh khu vực đền đã được làng Vân Gia sở tại hoàn tất. Buổi chiều, các thôn cho người rước kiệu và lễ vật của thôn mình về tập trung trước sân đền.

Ngày 15, chủ yếu là dành cho hội. Trong số các trò chơi dân gian được tổ chức, đáng chú ý có trò vật chầu bóng thánh và sau đó là vật giải để cho các đô vật đua tài, đua sức và thể hiện tinh thần thượng võ của mình.

  

Nghi lễ trung tâm của lễ hội là lễ rước long ngai bài vị "Tam vị Đức Thánh Tản". 5h sáng ngày Rằm tháng Giêng (17/2), đoàn rước kiệu bắt đầu khởi hành. Ban tổ chức huy động 481 người để rước 3 kiệu. Trong đó, mỗi vị trí chân kiệu sẽ do 3 thanh niên thay nhau đảm nhiệm. Từ đền Và, đoàn rước đi vào thị xã Sơn Tây, ở các vị trí ngã ba có đoàn rước đi qua, nhân dân bên đường dựng rạp, bày hương án, dâng hương hoa lễ vật cầu phúc. Ai cũng háo hức được chui qua gầm kiệu để xin phúc, mong mạnh khoẻ, thông minh và may mắn.
 
Le hoi Den Va
Một trong ba ngai rước "Tam vị Đức Thánh Tản"
 
 
Phần rước kiệu trên bộ đã rất độc đáo, phần rước dưới thuỷ cũng đặc sắc không kém. Để "hộ tống" Đức Thánh Tản qua sông, các thuyền nan từ thượng lưu Cổ Đô, Ngã Ba Hạc xuôi về, phía hạ lưu các thuyền từ Bồng Lai, Bá Giang, Vân Cốc, Hát Môn ngược lên. Những người chủ tàu, thuyền đều nghỉ kinh doanh, ăn mặc quần áo lễ hội, trang trí thuyền bè rực rỡ để chở du khách qua sông. Mười tám tàu thuyền, trọng tải từ 300- 350 tấn được huy động để phục vụ chở kiệu và chở đoàn người hành lễ. Các hoạt động múa lân, múa rồng, những tiếng reo hò, khua chiêng, gõ trống... vang dậy cả khúc sông.
 

Le hoi Den Va

Người dân tham dự lễ hội nối đuôi nhau thành một đoàn dài

Sang đền Ngự Dội, đoàn hành lễ tổ chức tế lễ và diễn lại tích Đức Thánh Tản nghỉ chân và tắm tại đây. Sau đó, theo tuyến đường cũ rước kiệu trở về và làm lễ yên vị tại đền Và. Lễ Tế Tạ sẽ diễn ra vào ngày 17 tháng Giêng âm lịch (tức ngày 19/2).
 
Lễ hội Rằm tháng Chín ở đền Và chỉ có năm thôn của xã Trung Hưng là: Vân Gia, Nghĩa Phủ, Thanh Trì, Mai Trai và Đạm Trai tham gia. Từ ngày 14, dân các thôn trên mang theo những dụng cụ đánh bắt cá ra sông Tích, đoạn từ cầu Vang (thuộc xã Đường Lâm) đến Mả Mang (thuộc xã Trung Hưng), tổ chức đánh bắt cá tập thể để làm tiệc tế thánh. Quy định: Đánh được cá trắng và là cá to thì nộp cho làng, còn cá đen hoặc cá nhỏ thì lấy. Lại quy định số cá làm tiệc tế thánh phải đủ 99 con; vì vậy, thời gian không kể lâu mau, khi nào đủ số, cuộc đánh bắt mới dừng lại. Theo quan niệm, những ai có cá trong số 99 con được chọn để tế thánh là người trong năm làm ăn sẽ gặp nhiều may mắn. Lễ hội Rằm tháng Chín còn được gọi là lễ hội Đả ngư.
 

Le hoi Den Va

Lễ hội luôn đông đúc, tấp nập và thu hút người dân từ nhiều nơi đổ về tham dự

 

Xem thêm: Các khách sạn giá rẻ tại Hà Nội

 

Tiệc cá để tế thánh bao gồm các món: Luộc, nướng, nham, gỏi và được bày làm mười mâm, một mâm cúng ông Táo, còn chín mâm chia làm ba, bày trước ba ngai Tam vị đức thánh Tản. Một miếng lộc thánh bằng một gánh lộc trần, sau khi tế xong, mọi người lại cùng nhau vui vẻ thụ lộc. Đặc biệt, trong ngày này cỗ cúng ở đây không có muối và sau khi thụ lộc xong, có tục ăn trầu không có vôi, nên mới có câu: Hội đền Và trầu không vôi, xôi không muối.

 

Sự thờ phụng ở đền Và cũng như các nghi thức trong lễ hội của nó là sự ảnh xạ đậm đặc đời sống sinh hoạt của người Việt cổ. Tục trầu ăn không có vôi như là một bài thuốc giúp tăng sự đề kháng cơ thể. Tục làm cỗ nhạt (không có muối) có nguồn gốc từ tục cúng thổ thần ngay nơi săn hoặc bẫy được con mồi. Rồi tục thờ đá, chế độ mẫu quyền trong việc thờ mẹ (bà Đen) mà không thờ cha (ông Hành); quan hệ sản xuất nguyên thủy ở lễ hội Đả ngư; rồi việc sử dụng gừng, nghệ, vừng, hoa chuối, chanh quả, mật mía vào các món luộc, nướng, nham, gỏi trong tiệc cá tế thánh; việc thờ cúng những công cụ sản xuất phục vụ cho nông nghiệp ở đền Dội... đã khiến đền Và được coi như một “bảo tồn, bảo tàng” sống về khảo cổ học, xã hội học và dân tộc học của xứ Đoài. Đền Và được gắn với danh hiệu mà người xứ Đoài rất tự hào mỗi khi nhắc đến, đó là: “Đoài phương tĩnh nhất khu”.

 

Nguồn: Tổng hợp

Các câu hỏi thường gặp
Lễ hội Đền Và là gì?

Lễ hội Đền Và là một trong những lễ hội truyền thống lớn nhất của người Việt Nam, được tổ chức vào ngày 8 tháng Giêng âm lịch hàng năm tại đền Và, xã Đông Sơn, huyện Hoài Đức, Hà Nội.

Lễ hội Đền Và có ý nghĩa gì?

Lễ hội Đền Và có ý nghĩa rất quan trọng trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Đây là dịp để người dân tôn vinh và cầu nguyện cho các vị thần linh, đồng thời cầu mong một năm mới an lành, may mắn và bình an.

Lễ hội Đền Và có những hoạt động gì?

Lễ hội Đền Và có nhiều hoạt động đa dạng như diễu hành, rước đuốc, đốt pháo, đánh trống, múa lân, múa rồng, chầu hầu, cầu may, cầu tài, cầu sức khỏe, cầu bình an, cầu cho mùa màng bội thu, v.v.

Lễ hội Đền Và có thời gian diễn ra trong bao lâu?

Lễ hội Đền Và thường diễn ra trong khoảng 3-4 ngày, bắt đầu từ ngày 6 đến ngày 9 tháng Giêng âm lịch hàng năm.

Lễ hội Đền Và có ảnh hưởng gì đến du lịch Hà Nội và Miền Bắc?

Lễ hội Đền Và là một trong những sự kiện văn hóa truyền thống lớn nhất của Hà Nội và Miền Bắc, thu hút hàng nghìn du khách trong và ngoài nước đến tham quan và trải nghiệm. Đây cũng là dịp để du khách khám phá văn hóa, lịch sử và phong cách sống của người dân địa phương.

1 Thích

Đánh giá : 4.1 /573