Lễ hội đền Chử Đồng Tử năm 2024

Đức thánh Chử Đồng Tử là một trong Tứ bất tử của điện thần người Việt (Tản Viên, Phù Đổng, Chử Đồng Tử và Liễu Hạnh). Sự tích Đức thánh Chử là một truyền thuyết tình yêu bất tử và lãng mạn giữa một chàng trai đánh cá nghèo ven sông với nàng công chúa Tiên Dung, con gái thứ hai của Hùng Vương thứ 18.

 

Lối vào đền Chử Đồng Tử

 

Sau cuộc gặp gỡ thiên định se duyên, Tiên Dung và Chử Đồng tử đã chung sống bình dị và hạnh phúc. Họ mưu sinh bằng nghề chài lưới và trao đổi hàng hóa trên sông. Sau này gặp đạo, họ cùng nhau đi khắp vùng Khoái Châu (Hưng Yên ngày nay), dùng chiếc gậy thần để cứu sống những người chết do bị nạn dịch, đói khổ... Tiên Dung tình cờ gặp nàng Tây Sa vốn là công chúa Tây cung giáng trần, bèn kết nghĩa chị em, rồi xe duyên với Chử Đồng Tử cùng nhau giúp Chử Đồng Chử giúp đời. Nàng Tây Sa rất giỏi thuật bùa chú dùng chiếc gậy thần và cái nón tiên xây dựng cung điện bằng châu ngọc và kho tàng đầy đủ của cải, màn gấm chiếu hoa, không thiếu một thứ gì. Lại thêm tiên đồng ngọc nữ, tướng sĩ lính hầu xum xít.

 

Lễ hội đền Chử Đồng Tử - Ảnh: Sưu tầm

 

Ngỡ con làm phản, vua Hùng sai quân đến dẹp. Chỉ sau một đêm, cả lâu đài và họ đã được đưa về trời bằng một trận cuồng phong, bão lớn, để lại trên vùng đất ấy một cái chằm (đầm) rất rộng mà sau này nhân dân gọi là Nhất Dạ Trạch (đầm một đêm, để ghi nhớ chuyện chỉ sau một đêm mà có đầm). Dân quanh vùng thương tiếc họ đã lập đền thờ. Về sau vua biết được sự thật về những công đức của họ nên đã truy phong là những Thượng đẳng thần, cho tu sửa lại đền miếu và cho phép người dân nơi đây tổ chức nghi lễ cúng tế hàng năm vào những dịp xuân, thu nhị kỳ…Hàng năm, đền Hóa Dạ Trạch có bốn tiết chính: ngày 4/1 (âm lịch), ngày sinh của Tiên Dung công chúa; 10/2 ngày sinh của Hồng Vân công chúa; 12/8 ngày sinh Chử Đồng Tử; 17/11 ngày kỵ thánh. Lễ hội chính diễn ra từ ngày mùng 10 đến 12 tháng 2 (âm lịch), kỷ niệm ngày sinh Tiên Sa công chúa.

 

Rước Kiệu Chử Đồng Tử - Ảnh: Sưu tầm

 

Mở đường cho đoàn rước là con rồng dài trên 20m được ba chục thanh niên khoẻ mạnh thay nhau múa theo điệu trống thúc liên hồi khiến cuộc rước thật tưng bừng. Tiếp theo sau là hai hàng các bà, các chị, các cô trang phục đủ màu rực rỡ tay cầm cờ hội (cờ ngũ hành, cờ tứ linh...); trống chiêng; ngựa hồng, ngựa bạch; lỗ bộ, gươm trường bát bửu; phường đồng văn; đội múa sinh tiền, đội múa nón, con đĩ đánh bồng, đội nhạc lễ (bát âm) ...

 

đền Chử Đồng Tử - Ảnh: Sưu tầm

 

Kiệu rước đức thánh Chử Chử Đồng Tử còn được coi là ông tổ của ngành ngoại thương Việt Nam, mang đến cho người dân sự phồn vinh hạnh phúc, và đó là lý do mà được tôn thánh là một trong tứ bất tử.Chử Đồng Tử được thờ ở rất nhiều làng thuộc vùng châu thổ hạ lưu sông Hồng. Cho đến nay thì thấy có 62 làng thờ Ngài, thuộc Hà Nội và các tỉnh Hưng Yên (nhiều nhất với 45 làng), Hà Tây, Hà Nam, Nam Định và Thái Bình. Mở đầu là nghi thức rước nước từ sông Hồng về lễ thánh. Đám rước uy nghi, rồng vàng dẫn đầu, hội rước cờ, trống, phường bát âm, múa sinh tiền, bát bửu, kiệu long đình, kiệu chóe nước, kiệu đặt nón, gậy, kiệu “Bế ngư thần quan”, ba kiệu rước Chử Đồng Tử, Tiên Dung công chúa, Tây Sa công chúa.

 

Người dân nô nức đi hội

Sau kiệu nước, kiệu long đình là kiệu nón và gậy, vật dụng giúp Chử Đồng Tử, Tiên Dung, Tây Sa chữa bệnh cứu dân.  Kiệu nón và gậy  “Bế Ngư thần quan” - vật thiêng đưa Tam vị đức thánh hóa lên trời ngựa hồng - ngựa bạch phương tiện mà vợ chồng Chử Đồng Tử đi để tìm thuốc và chữa bệnh cho dân làng.

 

Lễ hội trên sông 

 

Mặt trước của đền

 

Kiệu "Bế ngư thần quan" Kiệu Đức Thánh Chử uy nghi cùng hai kiệu của nhị vị phu nhân, Tiên Dung công chúa và Hồng Vân công chúa kiêu sa hiền thục trong bộ xiêm y lộng lẫy thả hồn mình theo sương giăng và gió bay. Xen vào kiệu rước là đội tế, các bô lão trong trang phục lễ hội truyền thống đi hộ giá kiệu, các tán lọng đi hai bên che cho kiệu, các đội cờ, đội văn nghệ, đội múa sinh tiền làm tưng bừng lễ hội. Lễ hội diễn ra từ 10 đến 12 tháng 2 âm lịch. Vào ngày hội, những dòng người khăn áo đủ màu sắc, nườm nượp theo đê hoặc bơi thuyền từ bên kia sông Hồng tấp nập dồn về nơi có lá cờ đại tung bay trước gió nô nức đến trẩy hội tình yêu. Lễ hội Chử Đồng Tử được tổ chức ở hai ngôi đền: Đền Đa Hoà (nơi Chử Đồng Tử sinh ra ) và  Đền Dạ Trạch (nơi ba người hóa lên trời)

 

Không gian thanh bình của đền - Ảnh: Sưu tầm

 

Đánh trống khai mạc lễ hội Đoàn rước làm sống lại thiên tình sử bất hủ, thắp sáng lên khát vọng sống trong tình yêu và an bình, ước mơ một tình yêu đích thực, bất tử, vượt lên cường quyền áp bức, chia lìa, đói nghèo và bệnh tật. Cuối đoàn rước là đội múa sư tử và rồng làm náo nhiệt không gian lễ hội mùa xuân vui tươi và tràn đầy sức sống. Rồng và sư tử là những hình tượng biểu hiện cho sức mạnh, uy linh, sự trường tồn và cũng là biểu tượng của yếu tố nước - một yếu tố không thể thiếu của cư dân nông nghiệp lúa nước.

 

Kiến trúc của ngôi đền

 

Về thăm ngôi đền nổi tiếng

 

Sau khi kiệu rước được đưa vào an vị trong đền, các kiệu rước thánh được an vị sân đền, đội hình ổn định, lễ khai hội bắt đầu. Đoàn rồng tiến qua Cầu Tiên vào cửa đền cúi lạy thánh sau đó lui ra, đoàn múa sinh tiền, múa nón biểu diễn trên cầu. Sau lễ khai hội là nhiều hoạt động vui chơi, múa hát, tranh tài, các trò chơi dân gian như bịt mắt đập niêu đất, bị mắt bắt dê, kéo co, chọi gà, hát quan họ… được tổ chức tại khu vực đền. Hát quan họ ở đền Mỗi người dù già trẻ, trai gái đều có thể chọn cho mình một thú vui khi đến với lễ hội. Cũng có người đến đây để thỏa mãn nhu cầu tâm linh, nguyện cầu một năm bình an và tài lộc. Và không ít những nam thanh nữ tú đến để cầu cho tình yêu hạnh phúc, vẹn tròn, cầu cho đôi lứa xa nhau mãi được bên nhau.

 

Mytour.vn - Nguồn: tổng hợp