Lễ Hội Chol Chhnam Thmay năm 2024

Chol Chnam Thmay (hoặc Chaul Chnam Thmay) là lễ hội mừng năm mới theo lịch cổ truyền của dân tộc Khmer. Lễ Chol Chnam Thmay cũng là những ngày Tết của Campuchia, Lào, Thái Lan, Myanma, Sri Lanka. Ngoài tôn giáo chính là Phật giáo, người Khmer còn tin rằng mỗi năm có một vị thần trên trời (Têvôđa) được sai xuống để chăm lo cho cuộc sống và con người trong năm đó, hết năm lại về trời để vị thần khác xuống hạ giới. Những ngày này trở thành, lễ hội truyền thống của cả cộng đồng. Tổ chức nhiều trò vui như đốt đèn trời, đốt ông lói, đánh quay lửa... Các cụ già kể cổ tích, thần thoại, chuyện cũ cho con cháu nghe.

 

Đồng bào Khmer ở Nam Bộ có tôn giáo chính là  Phật giáo nguyên thủy.  Những lễ hội của họ mang màu sắc tôn giáo và gắn liền với sinh hoạt chùa chiền. Lễ Chol Chnam Thmay có nghĩa là “Vào năm mới” hay "Lễ chịu tuổi" .

 

 Chùa Bốn Mặt - Ảnh: Sưu tầm

 

Đây là  lễ hội truyền thống của người dân tộc Khmer ở đồng bằng Nam bộ giống như tết Nguyên Đán của người Kinh. Lễ hội được kéo dài 3 ngày trong tháng Chétt (lịch Khmer), đó là: 14, 15, 16 tháng 4 Dương lịch (năm nhuận thêm ngày 13-4 dương lịch) tại chùa và ở gia đình.

 

 Các sư dừng lại đọc kinh, người dân quỳ gối vái lạy - Ảnh: Sưu tầm

 

Xem thêm: Các tour du lịch đến An Giang

 

Đây là thời điểm giao mùa giữa mùa khô và mùa mưa. Lễ Chol Chnam Thmay cũng là những ngày Tết của nhân dân Campuchia, Tết Lào, Tết Thái Lan. Lễ thường kéo dài trong 3 ngày, ngoài đón mừng năm mới, nó còn có ý nghĩa chấm dứt thời kỳ nắng hạn, bước sang thời kỳ có nước trời dồi dào để chuẩn bị cho vụ mùa tới.

 

 Các cô gái trong bộ áo truyền thống đầy màu sắc - Ảnh: Sưu tầm

Trước ngày lễ, bà con Khmer lo chuẩn bị rất chu đáo. Trước tiên gia đình nào cũng tập trung cho việc ăn mặc đẹp. Các cháu nhỏ được may sắm những bộ quần áo mới. Các nhà sư ở chùa làm lễ, tụng kinh cầu an rồi lấy nước thơm (nước có ngâm các loại hoa thơm) để tắm tượng Phật.

 

Ở khắp nơi, nhân dân cũng tắm nước thơm để rửa sạch những cái không tốt của năm cũ, chào đón những cái may mắn trong năm mới. Trong gia đình, nhà nào cũng lo chà gạo, làm bánh, nước sinh hoạt gánh đổ đầy ghè, đầy chum. Mọi người sửa sang bàn thờ Phật, trang hoàng nhà cửa. Trong chuồng trâu bò, rơm rạ cũng đầy đủ để chúng ăn trong ba ngày Tết.

Trong đêm giao thừa, khói hương nghi ngút. Trên bàn thờ có bày sẵn 5 nhánh hoa, 5 cây đèn cầy, 5 cây nhang, 5 hạt cốm và nhiều loại cây quả. Cha mẹ, ông bà tập trung con cháu lại, ngồi xếp chân trước bàn thờ tổ tiên, vái cúng tiễn đưa ông Tê-vê-đa cũ, rước ông Tê-vê-đa mới, mong được ban phúc lành. Đối với dân tộc Khmer Nam Bộ, ông Tê-vê-đa được xem là ông tiên do trời sai xuống chăm sóc dân chúng trong thời gian một năm.

Sáng mồng một Tết, mọi người tắm gội, mặc quần áo đẹp, đội cỗ lên chùa làm lễ cầu phúc năm mới. Tại chùa có vị Acha điều hành buổi lễ. Mọi người xếp hàng đi quanh chánh điện ba lần để làm lễ chào mừng năm mới. Sau buổi lễ, mọi người cùng liên hoan tại chùa.

 

Các sư thực hiện nghi thức đọc kinh - Ảnh: Sưu tầm

 

Xem thêm: Các tour du lịch đến An Giang

 

Ngày mồng hai, mỗi gia đình đều làm lễ dâng cơm buổi sớm và buổi trưa cho các vị sư sãi ở chùa. Trước khi ăn, sư sãi tụng kinh tạ ơn người làm vật thực. Buổi chiều, làm lễ “đắp núi cát” (Puôn phnôm khsach) ngay tại khuôn viên chùa, để mong gặp được điều lành theo sự hướng dẫn của vị Acha.

 

Các nhà sư đang thực hiện nghi thức tắm Phật - Ảnh: Sưu tầm

Ngày mồng ba, người ta làm lễ tắm tượng Phật bằng nước thơm, rồi sau đó tắm cho các vị sư cao niên ở chùa, tượng trưng cho việc rửa hết những bụi trần trong năm cũ, để bước sang năm mới sạch sẽ, hoàn toàn mới.

 

Đêm hội diễn ra với nhiều tiết mục đặc sắc - Ảnh: Sưu tầm

 

Xem thêm: Các khách sạn tại An Giang

Trong ba ngày Tết, bà con còn tổ chức những ngày hội Chôl gồm nhiều trò chơi như hát đối, múa trống, thả diều, múa nến, những điệu múa tập thể sôi nổi, lành mạnh. Buổi tối đốt pháo thăng thiên, đốt ống lói, đánh quay lửa… Bà con Khmer còn đi thăm hỏi, mừng tuổi năm mới, chúc nhau sức khỏe, cuộc sống yên vui, làm ăn phát đạt.

 

Nguồn: Tổng hợp